«О, этот мир, печальный мир и бренный!
И всё, что видишь в нём и слышишь, – суета.
Что эта жизнь?
Дымок в небесной бездне,
Готовый каждый миг исчезнуть без следа…».
Фудзивара КИЕСКЭ.
***
Түү курдук чэпчэки
Санааны сырыстым,
Ситтэрбэт инники
Дьурааны батыстым.
Хас хардыым аайы мин
Манньыаты бырахтым,
Хас түгэн күндүтүн
Аахпакка арахтым.
Ааспытым манньыаты
Хааһаҕар хаалаата,
Хаампытым бэлиэтэ
Ханна да хаалбата.
***
Түннүгүнэн төлө көппүт
Түгэммиттэн туох да хаалбат,
Санаабынан саҕалаабыт
Сарсыардааҥҥым хатыламмат.
Сулус сиргэ сууллаат сүтэр,
Субу баарым син биир бүтэр.
Көрүлүүргэ төрүөт көстөр –
Көҕүрүөхтээҕим көҕүтэр.
***
Сырдык диэбитим хараҥа,
Хараҥа диэбитим сырдык,
Кырдьык диэбитим сымыйа,
Сымыйа диэбитим кырдьык
Эбит.
(Өйүм дьэҥкэрэн ылааччы
Арыт).
Хаайыыга
Оо, саас!
Эмиэ саас…
Эн сырдык сыдьаайгын
Сэрэнэн таайабын,
Эн чэбдик салгыҥҥын
Сэрэйэн иэйэбин.
Түннүк нөҥүө
Сааскы көх-нэм,
Эркин нөҥүө
Сааскы көх кэм.
Барыттан ыраахпын
Устунан умнабын,
Мин тугу гыныахпын
Билбэккэ мунабын.
Миэхэ да саас
Бэлэх биэрэр,
Ханна да сас
Олох кэрэ.
Оо, саас…
Эмиэ саас!
Күһүн
Бу арбы-сарбы
Аастар ааһан быстыбат.
Күн саарыы-саарыы
Былыт курдат сылытар,
Арыт олох да сүтэр.
***
Күҥҥэ таласпыт талыы мастары –
Күнү сайыспыт көнө бэстэри
Ыраахтан ымсыыра көрбүтүм,
Күнтэн көрдөспөт өһөс эрээри.
***
Хотугу хокку
Илиҥҥи инититтэн
Судургу, холку.
***
«Человек – Дух или Чело, проходящее
веками».
Халлаан аана арыллыа,
Хаҕым сиргэ хараллыа.
Санаам нөҥүө саҕыллыа,
Сандаар диэки салаллыа.
Сандаар тула хараҥа
Сабардама кэмнэммэт,
Куйаар бары көрүҥэ
Кистэлэҥи этэн бэрт.
Хараҥаны нөҥүөлээн
Хаһыс бэйэм тиийиэҕин,
Сардаҥаны хатылаан
Саҕахтары ситиэҕин
Өтө көрө сатыыбын –
Өйүм хааттан тахсыбат,
Сыта-тура саныыбын –
Санаам сайдан быстыбат.
***
Буолардыын бииргэбин.
Бу баартан бэйэбин
Булбатым арай мин?
Барыта түргэниэн!
Бастыыры батыһан
Барбытым ырааҕыан…
Бытаара түстэрбиэн.
Быыс түһэн быстахтан
Быыһыырын күүттэрбиэн.
Букатын кэлбиппин
Бутуйар суолунан
Бу күнтэн бардарбыан.
Баар буолуу буруйун
Барытын суох гынан
Барыгы кыайдарбыан…
***
Ханнык эрэ тыллары
Хатылаары хаайабын,
Хаһан эрэ кэлэри
Хам-түм таба таайабын.
Эппитим элэс гынан
Эрдэҕэ элиэтиир,
Түүйбүтүм түүнү быһан
Тулаҕа сыбыытыыр.
Ол кэмҥэ олох түүлэ
Оргууй атын өҥнөнөр,
Остуоруйа көҥүлэ
Ону-маны солбуйар.
***
Бүгүн баарым
Бүүрүктэнэн
Бүтэн иһэр.
Ахсым кэмим
Атахтанан
Ааһан иһэр.
Үчүгэйин
Үүйэн биэрэн
Үксэппэтэх,
Сатаҕайын
Санаабынан
Самаабатах
Тулабыттан
Тутан хаалар
Тугум да суох,
Үтүмэнтэн
Үктээн ылар
Үтүөм диэн суох.
Төлө көппүт
Түгэннэрбин
Төннөрбөппүн,
Элэс гыммыт
Эгэлгэбин
Эргиппэппин.
***
Кумахха кумах кутуллар,
Куйаарга суолум суруллар.
Саҕахха тиийэ субуллар,
Тыалырдар тута сотуллар.
Саҕахтыын халлаан силбэһэр,
Кинилиин бүөмнээн сипсиһэр.
Харахпын онно хатыыбын,
Ханыыбын хантан булабын.
Суруллар суолу бутуйар
Тыаллары сырсан көрөбүн,
Кырыллар кэми эргийэр
Тыллары тиһэн эрэбин.
Тылынан тикпит кэмим
Ойуу эрэ.
Тыалынан айбыт ырыам
Хайдах эрэ.
***
Салгынтан саҕыллар
Санааны сайыстым,
Атынтан ааҕыллар
Албыны айыстым.
Төлкөбөр суох дьолу
Төлөөммүн төннөрдүм,
Олохпор суох суолу
Оонньоон мин оҥордум.
Көстүбэт мин дьолум
Кими да үөрдүбэт,
Кистэлэҥ санаабын
Кимиэхэ да эппэт…
***
Көстүү аны көтүппэт,
Көстөр өҥө көҕүппэ
Ол да буоллар салгыппат,
Олох күүһэ син бүппэт.
Даҕайбакка дуоһуйан
Дьоллонору айабын,
Таарыйбакка да таптаан
Талбаарары таайабын.
Көннөрүттэн да сылтаан
Көнньүөрэри билэбин,
Бытархайтан да сатаан
Бэлиэлэри булабын.
Бүтэһиктээх бүгүҥҥү
Бүччүмүгэр бүгэбин,
Самалыктаах сайыҥҥы
Салгыныгар саһабын.
***
Таһырдьа кыһыҥҥы сарсыарда
Тымныыта дьиэҕиттэн таһаарбат,
Иһирдьэ – бөлүүҥҥү өссө да
Санааттан арахсыан баҕарбат.
Баара суоҕа санаа этэ –
Сабылыннын хара быыс,
Бараныаҕа барыта
Барыҥныырдыын, тура тура түс.
Бараннын, бараннын, бардын!
Айыллыаҕа саҥа тыас.
Арахтын, арахтын, аастын!
Арыллыаҕа онтон быыс.
